شاید تا به حال واژه کفراژ را شنیده باشید که معماران در هنگام ساختمان‌سازی و قالب‌بندی مواد از آن استفاده می‌کنند. کفراژ در واقع واژه‌ای فرانسوی بوده که معنای آن قالب است. کفراژ عملکردی متفاوت با داربست دارد که در این مطلب سعی داریم شما را بیشتر با کفراژ و انواع آن آشنا کنیم پس در ادامه با ما همراه باشید.
کفراژ چیست؟
کفراژ در ساختمان‌سازی نوعی قالب‌بندی سازه موقت است که برای ریختن بتن و قالب‌بندی آن، به عنوان قالب استفاده می‌شود. این قالب‌ها بتن را تا زمانی که محکم شده و به خود شکل بگیرد، در خود نگه می‌دارد. در واقع استفاده از کفراژ باعث می‌شود بتن شکل مورد نظر خود را بگیرد و در اندازه و حجم مورد نظر ساخته شود.
کفراژ در اسکلت‌سازی و ساخت سقف‌های بتنی و در ساخت ستون‌ها، دیوارها و دال‌های بتنی استفاده می‌شود. قالب‌های کفراژ می‌توانند از جنس چوب باشند که از تخته سه لا ساخته شده‌اند و یا ترکیبی از فولاد و چوب باشند. برای ساخت ساختمان‌های معمولی از کفراژبندی برای نگه داشتن قالب‌های بتنی استفاده نمی‌شود؛ زیرا در این نوع ساختمانها چندان اهمیتی ندارد که بتن ریزی به صورت قالب‌بندی باشد.
اما برای ساخت یک سازه مانند پل، برای اینکه از نشست و حرکت قالب مونتاژ شده در محل جلوگیری شود باید حتما از کفراژ استفاده گردد. کفراژ بندی برای ساخت سازه‌ها و ساختمانها هزینه زیادی را به همراه دارد و برای اجرای آن به زمان زیادی نیاز است مخصوصا در پروژه‌های عظیمی مانند ساخت سد، مخزن و یا پل هم زمان بیشتری برای کفراژی نیاز است و هم هزینه بیشتر صرف می‌شود.
( مشاهده و خرید انواع بست از فروشگاه پارک بست: بست داربستی چهارپیچ | بست دو پیچ | بست گردون )
بارهای وارده بر کفراژ
بارهایی که بر کفراژ وارد می‌شوند شامل موارد زیر هستند:
- وزن مرده بتن سبز (۲۳۰۰-۲۴۰۰ kg/m³)
- فشار هیدرو استاتیک بتن سبز
- بار زنده ناشی از کار (۴۰۰ کیلوگرم بر متر مربع)
- اثر ضربه در زمان ریختن بتن
- تراکم بتن توسط تجهیزات مکانیکی (ویبراتور، ویبراتور سوزنی، ویبراتور صفحه‌ای و غیره)
معرفی انواع کفراژ
کفراژهای موجود در بازار در انواع مختلفی تولید می‌شوند که جنس متریال سازنده آنها باعث طبقه‌بندی آنها می‌شوند. در ادامه سعی داریم شما را با انواع کفراژ آشنا کنیم.
-
کفراژبندی با استفاده از قالب چوبی
کفراژبندی با استفاده از قالب چوبی همانطور که از اسم آن مشخص است در ساخت قالب از چوب نئوپان و تخته‌هایی سه لایه استفاده می‌شود. قالب‌های چوبی شکل بسیار ساده‌ای داشته که کار کردن با آن بسیار راحت و آسان است. به دلیل اینکه تخته چوب‌ها با میغ و پیچ به یکدیگر متصل می‌شوند، قابلیت تغییر اندازه برای قالب‌های چوبی وجود دارد. وزن قالب‌ها بسیار کم بوده و در برابر حرارت نیز مقاومت نسبتا بالایی دارد.
-
کفراژبندی با استفاده از قالب فلزی
در میان انواع مدل‌های کفراژها مورد استفاده در بازار، کفراژهای قالب فلزی پرکاربردترین نوع هستند. کفراژهای قالب فلزی سرعت اجرای پروژه‌ها و قالب‌بندی را افرایش می‌دهند در حالی که کفراژهای چوبی این مزیت را ندارند. امکان جابه‌جایی کفراژهای قالب فلزی با راحتی بیشتری صورت می‌گیرد همانطور که استفاده از آنها نیز بسیار آسان است. پروژه‌های قالب‌بندی شده با این مدل از کفراژ سطحی کاملا صاف را دارند. متاسفانه کفراژهای فلزی معایبی مانند وزن زیاد و هزینه بالا هنگام خرید را دارند.
-
کفراژ بندی با استفاده از قالب پلاستیکی
کفراژهایی با قالب پلاستیکی کاربرد محدودتری نسبت به کفراژهای چوبی و فلزی دارند و بیشتر در ساختمان‌های ساده و کوچک مورد استفاده قرار می‌گیرند. کفراژهای پلاستیکی بسیار سبک و ارزان بوده و می‌توان به راحتی آنها را تهیه کرد.
-
کفراژبندی با استفاده از قالب فایبرگلاس و پلیمری
کفراژهای فایبرگلاسی و پلیمری در بتن ریزی سقف ساختمانها کاربرد دارند که دلیل این به کارگیری هم این است که سقف را سبک می‌سازند و پی‌های گسترده را نیز از جنس بتن می‌سازند.
-
کفراژبندی با استفاده از قالب لغزنده یا متحرک
کفراژهای لغزنده به طور کلی به صورت هیدرولیک هستند که در زمان‌های بتن ریزی به صورت یکنواخت، کاربرد دارند. این قالب‌های لغزنده هم به صورت افقی و هم به صورت عمودی ساخته می‌شوند. قالب‌های لغزنده افقی در ساخت تونل، کانال آب و کانال‌های زهکشی کاربرد دارند و قالب‌های لغزنده عمودی عمودی در ساخت سیلوها و انبارهای بزرگ، برج‌های مخابراتی و تاسیسات ذخیره‌سازی مواد استفاده می‌شوند.
-
کفراژبندی با استفاده از قالب ماندگار
کفراژهای با قالب‌های ماندگار، کفراژهای نوع ثابت هستند که برخلاف کفراژهایی که با قالب‌های موقت هستند سازهایی با مقاومت و دوام بالاتری می‌سازند.
( مشاهده و خرید انواع بست از فروشگاه پارک بست: بست آهنگیر | بست داربستی قائم | بست مغزی )
تفاوت کفراژ و داربست
تفاوت زیادی بین داربست و کفراژ وجود دارد اما نکته‌ای که درباره این دو سازه وجود دارد این است که هر دو سازه‌های موقتی هستند که هنگام ساخت سازهای مختلف صنعتی مانند انواع ساختمان، پل و… کاربرد دارند. برای نصب و استفاده از داربست و کفراژ باید نکات ایمنی و بهداشتی را رعایت کرده و عملیاتی را که با این دو سازه اجرا می‌شوند، به دقت انجام داد.
اما اصلی‌ترین تفاوت داربست با کفراژ از نظر ساختار آنها است؛ زیرا داربست سازهای موقتی است و هنگامی که کارگران نیاز به دسترسی به نقاطی در ارتفاعی تقریبا بیش از ۱٫۵متر در ساختمان در حال ساخت دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. داربست مورد استفاده باید به حدی قوی و مستحکم باشد که توانایی نگه داشتن کارگران و دیگر مواد قرار گرفته بر روی خود را داشته باشد. اما کفراژ همانطور که متوجه شدید نوعی سازه موقت است که برای بتن ریزی و قالب دهیبه آن استفاده می‌شود و پس از اینکه بتن قالب دهی و پخته شد باز می‌گردد.
تفاوت کفراژ و داربست از نظر زمان باز کردن
داربست‌ها پس از اینکه هدف نصب آنها محقق شد باز می‌شوند و دیگر نیازی به آنها نیست اما کفراژ چون به عنوان قالب‌گیری بتن و پوششی موقت استفاده می‌شود می‌تواند به صورت دائمی نیز در سازه بماند یا می‌توان به محض اتمام کار کفراژ را باز کرد. از نظر باز کردن کفراژ با باز کردن بست داربست تفاوت زیادی وجود دارد؛ زیرا داربست بلافاصله بعد از اتمام کار جمع می‌شود اما کفراژ بسته به نوع قالب مورد استفاده بعد از ۳۶ ساعت، ۶ روز یا ۲۸ روز جمع می‌شود. برای جلوگیری از ریزش بتن باید چند روز صبر کرد و سپس کفراژ را باز کرد.
( مقاله پیشنهادی پارک بست: داربست فلزی را کجا نباید نصب کرد؟ )
جمع بندی
شما در این مطلب با کفراژ و انواع آن آشنا شدید و دانستید کفراژ چوبی، کفراژ فلزی، کفراژ پلاستیکی، کفراژ فایبرگلاس و پلیمری، کفراژهای لغزنده یا متحرک و کفراژ ماندگار از انواع کفراژهای موجود در بازار هستند. همچنین شما در این مطلب تفاوت داربست با کفراژ آشنا شده و اطلاعاتی درباره تفاوت زمان باز کردن داربست با کفراژ کسب کردید. برای اطلاعات بیشتر درباره انواع داربست‌ها و نحوه نصب آن با شماره‌های مجموعه پارک بست تماس بگیرید. ما بهترین خدمات را برای شما ارائه خواهیم کرد.
